Even voorstellen: Natuurhistorisch en Volkenkundig Museum Oudenbosch

Door Peer Verbruggen

In de nieuwe rubriek “Even voorstellen” stelt elke maand een van onze deelnemers zich voor. Deze maand maken we kennis met het Natuurhistorisch en Volkenkundig Museum Oudenbosch en collectiebeheerder Lieselotte Bolder.

Natuurhistorisch en Volkenkundig Museum Oudenbosch

Een zaal in het Natuurhistorisch en Volkenkundig Museum Oudenbosch. (Foto: Natuurhistorisch en Volkenkundig Museum Oudenbosch)

Alle rechten voorbehouden

Naam: Natuurhistorisch en Volkenkundig Museum Oudenbosch
Woordvoerder: Lieselotte Bolder
Aantal records in Memorix Maior: 2.496
Aantal records online: 15

Vertel iets over je instelling.

Het Natuurhistorisch en Volkenkundig Museum Oudenbosch exposeert collecties op het gebied van natuur, volkenkunde, geologie en archeologie. Alle medewerkers van het museum zijn vrijwilliger.

De oorsprong van de collecties ligt halverwege de negentiende eeuw, nadat in 1840 de broeders van Saint Louis hun onderwijsinstituut in Oudenbosch waren begonnen. Uit allerlei missiegebieden brachten de broeders veel natuurhistorische en volkenkundige objecten mee, deels als souvenir, deels ten dienste van het onderwijs. De belangstelling van broeders voor bijvoorbeeld archeologie, heemkunde en geschiedenis leidde tot omvangrijke en unieke collecties. In de loop der tijd werden diverse objecten geschonken of aangekocht. De vier collecties van het NVMO hebben allemaal een eigen expositie in de zalen van het museum. De exposities hebben vooral een educatief, en gedeeltelijk ook een regionaal, karakter.

Het invullen van informatie over de collectie vogels.

Het vastleggen van informatie over de collectie vogels. (Foto: Natuurhistorisch en Volkenkundig Museum Oudenbosch)

Alle rechten voorbehouden

Op de benedenverdieping is een geologische expositie. Hier wordt o.a. de gesteentekring getoond, met gesteenten, mineralen, afbeeldingen en tekstborden. Onze volkenkundige collecties bevatten vooral objecten uit Nederlands-Indië en Afrika. Momenteel is er in de zaal Volkenkunde een expositie over de Witte Paters in Afrika en de band die zij hadden met de Broeders van Saint Louis in Oudenbosch. Op de bovenverdieping is een kleine archeologische expositie met materiaal verzameld door Broeder Christofoor, die in de jaren vijftig van de vorige eeuw is begonnen met deze collectie. Het merendeel van de verdieping (grotendeels nog ingericht in de originele negentiende-eeuwse stijl) is gevuld met natuur, waar vooral veel opgezette dieren staan, onder andere in een aantal levensgrote diorama’s.

Met een aantal kleinere wissel-exposities wordt ook de bezoeker die vaker het museum bezoekt bediend.

Chinese lotusschoentjes uit de collectie van het Natuurhistorisch en Oudheidkundig Museum Oudenbosch.

Chinese lotusschoentjes uit de collectie van het Natuurhistorisch en Oudheidkundig Museum Oudenbosch. (Foto: Natuurhistorisch en Volkenkundig Museum Oudenbosch)

Alle rechten voorbehouden

Waarom maak je gebruik van Brabant Cloud? 

De voornaamste reden voor het digitaal vastleggen van onze collecties in Brabant Cloud is het optimaal beheren van de collecties binnen onze organisatie. We geven de collecties een meerwaarde door ze goed te beschrijven en er informatie aan toe te voegen. Een groot deel van onze collectie is opgeslagen in depot, dus ook voor het overzicht en de vindbaarheid van deze objecten is een goede registratie zeer waardevol. Ook voor een organisatie als het NVMO met wat verloop in vrijwilligersbestand is het zinnig om alles zoveel mogelijk op één plek digitaal vast te leggen.

We proberen van alle objecten zoveel mogelijk vast te leggen, inclusief één of meerdere foto’s. De meeste objecten zijn al lang geleden in het museum binnengekomen en er is toentertijd weinig en vaak ook niks van gedocumenteerd. We proberen regelmatig zelf tijdens het registreren informatie te vinden, via deskundigen, eigen kennis of internet. Dat blijkt erg tijdrovend, dus soms kiezen we ervoor om te beginnen met een basisregistratie, zodat er op een later tijdstip meer aandacht aan besteed kan worden. Bijvoorbeeld als de objecten in een nieuwe expositie passen.

Eén coördinator houdt bij dat er eenheid blijft bestaan in alle terminologie binnen Memorix Maior. Deze klikt regelmatig op alle lijsten (icoontje met de drie horizontale lijnen), dan worden (typ)fouten snel opgespoord.

- Lieselotte Bolder

Het is handig gebleken om voor de start van het werken met Brabant Cloud eerst goed de collecties te bestuderen. Dit om voor de eigen instelling te bepalen welke indelingen er gemaakt gaan worden voor de collecties, zoals in te voeren onder collectienaam, subcollectienaam en onderwerp. Ook kan er dan op voorhand al gekozen worden voor de termen die gebruikt gaan worden bij bv. materiaal en techniek. Deze afspraken moeten dan binnen het team vastgelegd worden. Natuurlijk blijkt dat met verloop van tijd hier weer aanvullingen en aanpassingen op komen.

Gezamenlijke collectieregistratie op donderdagochtend

Op donderdagochtend werken de vrijwilligers gezamenlijk in het museum. Het invullen van de informatie in Memorix Maior gebeurt later thuis. (Foto: Natuurhistorisch en Volkenkundig Museum Oudenbosch)

Alle rechten voorbehouden

Onze registratiegroep bestaat momenteel uit zes personen, allemaal vrijwilligers. We werken elke donderdagochtend samen in het museum. Informatie uploaden en gegevens invoeren gebeurt op een ander tijdstip vanuit huis. In de twee en half jaar dat we in de Brabant Cloud bezig zijn hebben we 2.500 objecten ingevoerd, daar zijn we best trots op. Al deze objecten zijn ook genummerd en de standplaatsen in het museum zijn benoemd.

Eén coördinator houdt bij dat er eenheid blijft bestaan in alle terminologie binnen Memorix Maior. Deze klikt regelmatig op alle lijsten (icoontje met de drie horizontale lijnen), dan worden (typ)fouten snel opgespoord.

Wat zijn je grootste leerpunten?

• Klik regelmatig op alle lijsten (icoontje met de drie horizontale lijsten), dan worden (typ)fouten snel opgespoord.

• Het is handig gebleken om voor de start van het werken met Brabant Cloud eerst goed de collecties te bestuderen. Dit om voor de eigen instelling te bepalen welke indelingen er gemaakt gaan worden voor de collecties, zoals in te voeren onder collectienaam, subcollectienaam en onderwerp.

• Het gebruik van de 'bulk'-functies blijkt voor ons behoorlijk tijdbesparend nu we wat meer gewend zijn aan het programma. Zowel bij het uploaden van foto's en het koppelen met de objectnummers als bij latere aanpassingen. 

Heb je nog andere tips of opmerkingen?

Voor het opzoeken van informatie: "Google is your friend!"

Toen we net gestart waren met Brabant Cloud kozen we als voorbeeld voor het invullen van het door ons gemaakte papieren registratieformulier een aantal in het oog springende objecten in ons museum om als registratiegroep mee te oefenen. Daaronder was de opgezette wisent die in het NVMO op een prominente plek staat in onze gehoorzaal. Het bleek dat we daar eigenlijk heel weinig van wisten. Na het vinden van verschillende oude artikelen op internet bleek dat deze wisent met de naam Schaljapin uniek is omdat het één van de 56 laatste originele wilde wisenten is. Hij heeft aan de basis gestaan van een fokprogramma in Artis. Daarnaast bleek dat hij bijna zijn 100e verjaardag zou vieren, dus daar hebben we in het museum een leuk feestje van kunnen maken met de bijbehorende aandacht in de pers.

Recentelijk kwam naar aanleiding van de online artikelen de schrijver en dierenverzorger Job van Tol met een gericht doel naar het museum. Dit om oog in oog staan met de wisent Schaljapin. En wel om een bijzondere reden: Schaljapin is één van de dieren uit de beeldbepalende geschiedenis van Artis, die voorkomt in zijn nieuwe boek.

Heb jij vragen over Brabant Cloud? Neem dan contact op met onze helpdesk op helpdesk@brabantcloud.nl. Wil jij meer horen van Lieselotte over haar ervaringen neem dan contact op met het Natuurhistorisch en Oudheidkundig Museum Oudenbosch via info@nvmoudenbosch.nl.